مستندی که هم مسئولین باید آن را ببیند و هم دانشجویان - وبلاگ سیما

به گزارش وبلاگ سیما، کارگردان خط باریک قرمز درباره تاثیر این اثر بر روی بچه های کانون اصلاح تربیت گفت: یکی از بازیگران این گروه، شب قبل از اجرای خارج از کانون، دوستانش را آگاه نموده بود تا او را فراری دهند اما فرار نکرد و بعدها علت این امتناع را قدرشناسی نسبت به تیم ما و تاثیر نمایش مطرح نمود. او به این باور رسید که می تواند خوب باشد.

به گزارش وبلاگ سیما طبق گزارش رسیده، فیلم مستندِ خط باریک قرمز ساخته فرزاد خوشدست، عصر یکشنبه 15 اردیبهشت ماه سال جاری در تالار کوثر دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران به نمایش درآمد و توسط کارشناسان حوزه روانشناسی و علوم تربیتی مورد تحلیل و آنالیز نهاده شد.

در مراسم نمایش این اثر که با حضور میهمانانی چون دکتر صالحی مشاور وزیر کشور، مهندس عرب از معاونان اسبق وزارت جهاد کشاورزی، دکتر محسن عبدالهی -رفتارشناس- و محمد علی ابطحی برگزار گردید دکتر رضا پورحسین؛ روانشناس بالینی و یکی از مشاوران این فیلم به همراه کارگردان و تهیه نماینده خط باریک قرمز و دانشجویان رشته های روانشناسی و علوم تربیتی حضور یافتند و همانطور که در اطلاعیه پخش این فیلم مستند داستانی آمده بود عواید فروش بلیت فیلم در این روز صرف مددجویان کانون اصلاح و تربیت شد.

پس از نمایش فیلم خط باریک قرمز که برنده جایزه بهترین فیلم بخش نگاه انسانی در سی وهفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر نیز شده است، کارگردان، تهیه نماینده، بازیگر نقش نخست فیلم به همراه دکتر رضا پورحسین بر روی صحنه حضور یافتند و پس از ارائه شرحاتی درباره روند تهیه این فیلم به سوالات دانشجویان پیرامون چند و چون تهیه این فیلم پاسخ دادند.

دکتر رضا پورحسین، خط باریک قرمز را یک فیلم مستند داستانی درجه یک خواند و آن را حاصل پیوند دانش روانشناسی با هنر دانست.

او گفت ساخت چنین فیلمی، اصلاً ساده نیست چرا که علاوه بر فرآیند اداری و قضایی برای ورود به کانون اصلاح و تربیت، ممارست برای همکاری با نوجوانانی که دچار اختلال سلوک بوده یا دارای شخصیت ضداجتماعی هستند کار بسیار دشواری است.

او گفت مربی تئاتر این نوجوانان، پیروز به برقراری نوعی ارتباط با آنها شد به طوری که انجام چنین کاری حتی با بکارگیری قوه قهریه درباره این نوجوانان اغلب غیرممکن است.

فرزاد خوشدست کارگردان فیلم از دریافت جایزه نت پک و جلب نگاه داوران بین المللی در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر اظهار خشنودی کرد و گفت: در لوح اهدائی بنیاد نت پک ذکر شده که نگاه انسانی و دقیق فیلمساز و کوشش برای تغییر یک گروه مجرم جوان به وسیله درام تراپی دلیل تحسین این فیلم است.

او اضافه نمود: پس از نمایش فیلم قبلی من (زنی که نام ندارد) در جشنواره مستند کپنهاک، ایده ساخت این فیلم در ذهن من شکل گرفت. نوشتن فیلمنامه، فرآیند اداری و تهیه نمایندگی فیلم، فعالیت های تحقیقاتی و محتوایی و انتخاب بازیگران و همکاران و مراحل فنی بعد از فیلمبرداری برای آماده شدن این فیلم سه سال زمان برد.

خوشدست گفت: توماج دانش بهزادی بازیگر نقش اول فیلم، ششمین شخصی بود که برای ایفای نقش مربی دعوت شد و افرادی که قبل از او برای این کار دعوت شده بودند علیرغم برخورداری از تجربه فعالیت در حوزه سایکودرام، توانایی انجام این کار را در آن لوکیشن سخت در خود ندیده و از شروع راه انصراف دادند.

توماج دانش بهزادی بازیگر نقش نخست این فیلم طی سخنانی خود را متولد بم و زخم خورده از زلزله بم معرفی کرد و گفت: خاطرات روزهای سخت زلزله بم هنوز از خاطر من پاک نشده چرا که هشتصد تن از افراد طایفه ام را در آن زلزله از دست دادم اما در سه روز نخست حضورم میان نوجوانان کانون اصلاح و تربیت برای انتخاب بازیگر، عمق دردی که در وجودم حس کردم بیشتر از آنچه بود که در بم چشیدم.

او ادامه داد: طی این همکاری من هم به همراه بچه های گروهی که انتخاب کردیم تغییر کردم اما نخستین سوالم هنگام حضور در میان این نوجوانان این بود که باید چه کنم تا آنها مرا بپذیرند.

فرزاد خوشدست ضمن اشاره به پیگیری اش برای راه اندازی اولین مدرسه سایکودرام گفت: نگار اسکندرفر تهیه نماینده و همراه من در این فیلم یاری بزرگی برای به بار نشستن این پروژه به گروه ما رساند و ریسک بالای تهیه این فیلم را با وجود شرایط اجتماعی موجود پذیرفت.

نگار اسکندرفر در ادامه سخنان فرزاد خوشدست از حضور در میان دانشجویان هم رشته خود ابراز خشنودی کرد و گفت: نخستین استاد رفتارگرایی ما در دانشگاه به ما گفت پنج کودک را به من بسپارید و بگویید تمایل دارید بعد از بیست سال چه فردی (از نظر شخصیتی- شغلی- رفتاری) تحویل بگیرید. منظور استاد ما این بود که محرک های بیرونی بر رفتار انسان ها تاثیرگذار هستند و این موضوع در خط باریک قرمز به خوبی قابل لمس است.

او ادامه داد: اگر فردی از بدِ حادثه در جایی گرفتار شده که امکان رشدِ روح لطیف او وجود ندارد، نباید او را به چشم محکوم نگاه کرد. این فیلم به بیننده پیغام می دهد که با روش هایی می توان جهان را حتی برای مجرمان و محکومان زیباتر کرد.

دکتر رضا پورحسین در بخش دیگری از سخنانش و در تأیید صحبت های تهیه نماینده این اثر خطاب به دانشجویان حاضر در سالن تاکید نمود: اگر می خواهید به عنوان یک روان درمانگر با فردی روبرو شوید باید بتوانید وارد جهانی ذهن او شوید. برای رسیدن به این مرحله، نیازمند شناخت جهانی او هستید و طرز ورود به این جهان نیازمند برخورداری از دانش و بکارگیری هنر است.

او بیان نمود: در این فیلم زندگی نوجوانانی به تصویر درآمده که دارای اختلال سلوک بوده و از مرحله بزه، گذر نموده و بعضی از آنها مجرم اند.

او تاکید نمود: ممکن است یک روانشناس با بکارگیری دانش تئوریک نتواند با این افراد ارتباط بگیرد اما توماج دانش بهزادی توانست در مقابل دوربین این فیلم چنین پیروزیتی را به نام خود ثبت کند. این فیلم طرز ورود به جهانی نوجوانان دارای اختلال سلوک را نشان می دهد.

او ضمن اشاره به اینکه نخستین کار برای متخصصان این رشته، برقراری ارتباط با افراد است، گفت: همزبانی مربی تئاتر با نوجوانان مجرم و بزهکار در این فیلم باعث کسب پیروزیت او شد. بکارگیری تکنیک های روانشناختی در سکانس های مختلف فیلم باعث شد تا نوجوانان این گروه بتوانند خود را ببینند. به طور مثال، آنها در مقابل هنگامه قاضیانی بازیگر نقش مادر، همراه او می شوند و گاهی پا به پای او اشک می ریزند چون توانسته اند خود را از بیرون ببینند.

دکتر پورحسین اضافه نمود: تک تک سکانس های این فیلم قابل تدریس و توجه است.

او گفت: یکی از راه هایی که برای ورود به جهانی انسان های دیگر به شما یاری می نماید بکارگیری هنر نمایش است.

او ادامه داد اگر این نوجوانان- به جای تئاتر درمانی- طبق روال معمول وارد کلینیک روانشناسی می شدند تا مشاوره های درمانی بگیرند، قطعاً نتیجه ای که اکنون حاصل شده به دست نمی آمد.

فرزاد خوشدست در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: فرایند تمرین و کوشش مربی برای تربیت گروه تئاتر، حضور این اثر در جشنواره و رقابت با رقبای خارجی تنها بخشی از مراحل کار ما بود. اما تمرین بیان و بدن نوجوانان حاضر در این گروه، به برون ریزی آنها یاری کرد. آنها امید داشتند که می توانند بازی نمایند و برای تماشاچیانی خارج از فضای کانون اصلاح و تربیت، روی صحنه بروند. یکی از بازیگران این گروه، شب قبل از اجرای خارج از کانون، دوستانش را آگاه نموده بود تا اطراف سالن نمایش باشند و او را برای فرار، یاری نمایند. اما با وجود حضور دوستانش حوالی سالن نمایش، او فرار نکرد و بعدها در گفت وگو با یک خبرنگار، علت این امتناع را قدرشناسی نسبت به تیم ما و تاثیر نمایش عنوان نموده بود. او به این باور رسید که می تواند خوب باشد.

توماج دانش بهزادی در شرح نحوه برقراری ارتباط با نوجوانان کانون گفت: در ابتدای کار، با خودم گفتم باید با این بچه ها صادق باشم و در برابر آنها واکنش های طبیعی نشان دهم. من کوشش کردم مانند خودشان باشم و عکس العمل هایم به اتفاقاتی که رخ می دهد بکر باشد.

او ضمن اشاره به اینکه کوشش ما بر این بود که بر اساس بازی های خلاقه پیش برویم گفت: کنجکاوی توانایی ذهنی است که با فعالیت اجتماعی در انسان فعال می ماند و تئاتر درمانی توانست این توانمندی را در گروه نمایش ما در کانون تقویت کند.

دکتر رضا پورحسین در پاسخ به سوالی مبنی بر نوع حمایت صدا و سیما از این فیلم و همینطور سریالی که بر اساس فیلمنامه فرزاد خوشدست در حال ساخت است، گفت: نمایش این فیلم و مجموعه می تواند با پیگیری کارگردان خط باریک قرمز عملیاتی گردد.

او در واکنش به پیشنهاد تماشای این فیلم توسط سران سه قوه که قبلاً از زبان علی اصغر پورمحمدی مدیر سابق شبکه سوم سیما مطرح شده بود گفت: تصور می کنم هر شخصی که در حوزه آسیب های اجتماعی فعالیت می نماید باید این فیلم و امثال آن را ببیند. مدیران و مسئولان با توجه به مشغله ای که دارند فرصت رویارویی و حضور طولانی مدت در این فضاها را ندارند درحالیکه فرزاد خوشدست یک مستند شسته-رُفته به تصویر کشیده که زوایا و ابعاد گوناگونی را نمایش می دهد. برای طراحی، برنامه ریزی و همچنین انجام برخوردهای صحیح، نه تنها سران سه قوه بلکه تمام دست اندرکاران مربوطه باید به تماشای این فیلم بنشینند. علاوه بر این دانشجویان رشته های روانشناسی، علوم اجتماعی و حقوق نیز باید برای تماشای این فیلم وقت بگذارند بخصوص که تعداد چنین فراوریاتی در سینمای مستند کشور کم است.

فرزاد خوشدست در ادامه سخنانِ دکتر پورحسین خطاب به دانشجویان حاضر در سالن گفت: شک ندارم که حتی راش های این فیلم هم اطلاعات درخور توجهی به شما خواهد داد. در این صورت، جهانی را که به دنبال آن می گشت در این راش ها پیدا خواهید کرد. من کوشش کردم بذری در زندگی این نوجوانان بیندازم و به این دلیل به سراغ سنینی رفتم که آماده شکل دریافت و تغییر یافتن بودند. تصور می کنم مسئولان کشور باید این فیلم را ببینند چرا که تمام تصویرها و اتفاق های حاصل از تهیه این فیلم ارزشمند است.

خوشدست به گفته علی اصغر پورمحمدی به ضرورت اکران عمومی این فیلم نیز اشاره نمود و گفت: ما به موازات پیگیری اکران عمومی، ساخت سریال پس از حبس را پیش می بریم که با موضوع فیلمنامه دیگری جدا از خط باریک قرمز در دست تهیه است. کلیت این سریال متفاوت از خط باریک قرمز بوده و فضای احساسی، بازتر و پررنگ تری نسبت به فیلم دارد. ما در این سریال زندگی این نوجوانان را در خانه، محله و شهرشان به تصویر کشیده ایم، اما فیلم فقط در کانون فراوری شده است.

در انتها توماج دانش بهزادی اظهار امیدواری کرد که علاوه بر اکران فیلم، سریال هم از شبکه سوم سیما پخش گردد و با صراحت تاکید نمود اگر ذره ای دلمان برای فرزندان این مملکت می سوزد باید کوشش کنیم تا این سریال در سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش گردد.