گرفتگی عضلات در گرما ، علل، علائم، راه های درمان و پیشگیری
به گزارش وبلاگ سیما، گرفتگی عضلات در گرما یا کرامپ عضلانی بر اثر گرما (heat cramps) به انقباض های ناخواسته ماهیچه ای گفته می شود که در برخی افراد در فصول گرم سال به طور رایجی اتفاق می افتد. این گرفتگی عضلات دلایل مختلفی دارد که مخصوصا بعد از انجام فعالیت های سنگین و ورزش شدید، ماهیچه های مختلف بدن را درگیر می کند. افرادی که دچار این گرفتگی می شوند، درد زیادی را در ماهیچه های بزرگ بدن تجربه می کنند که گاهی زمان زیادی، بدن را درگیر می کند. در این مقاله از سرویس در به بررسی گرفتگی عضلات در گرما، دلایل آن، راه های پیشگیری، درمان و هر آنچه را که باید درباره آن بدانید، می پردازیم.
گرفتگی عضلانی چیست؟
گرفتگی عضلات در گرما یا کرامپ گرمایی، و ، همگی به عنوان بیماری ها و اختلالات سلامتی مرتبط با گرما شناخته می شوند. هر چند ممکن است در برخی مواقع دلایل گرفتگی یا کرامپ عضلات مشابه باشد ولی این نوع گرفتگی عضلات در گرما، به خاطر از دست دادن الکترولیت و مایعات بدن رخ می دهند.
معمولا در این نوع گرفتگی، ماهیچه های بزرگ بدن مثل ماهیچه های ساق پا، بازوها، کمر و شکم درگیر می شوند. درد ناشی از این نوع گرفتگی و اسپاسم عضلات هم معمولا شدیدتر و طولانی تر از گرفتگی های عادی است.
چه کسانی دچار گرفتگی عضلات در گرما می شوند؟
کرامپ ها یا گرفتگی عضلات در گرما در عرض چند ساعت بعد از اتمام یک فعالیت سنگین بدنی ایجاد می شوند و با کرامپ های عضلانی که معمولا ورزشکاران و فوتبالیست ها به آن دچار می شوند، فرق دارد. از طرفی افراد با مکانیزم های ضعیف در کنترل دمای بدن مثل نوزادان، بچه ها خردسال و افراد مسن هم در معرض خطر گرفتگی عضلات در گرما قرار دارند.
افراد با مشاغل سخت که در گرما مجبور به فعالیت شغلی هستند، مثل کارگران ساختمانی، افراد شاغل در باربری ها و … هم جزو کسانی هستند که احتمال بروز این مشکل در آن ها بالا است. پس باید بیش از دیگران مراقب این بیماری باشند چون در صورت رعایت نکردن موارد پیشگیری و درمان، ممکن است به صورت مکرر به این اختلال گرمایی دچار شوند.
دلایل گرفتگی عضلات در گرما چیست؟
مهم ترین دلیلی که برای گرفتن عضلات در گرما عنوان می شود، خشکی و عدم تعادل الکترولیت بدن است. در این مواقع، ماهیچه ها و عضلات بعد از فعالیت های سنگین خسته می شوند و توانایی خود را برای منبسط و منقبض کردن از دست می دهند. در نتیجه ماهیچه ها منقبض شده و احساس کشیدگی دردناکی حس می شود.
علائم گرفتگی عضلات در گرما
همان طور که در برخی افراد، گرمازدگی با علائمی مثل تنگی نفس یا بی حالی همراه است، در گرفتگی عضلات در گرما، تعریق شدید و تشنج غیر ارادی در ماهیچه های بزرگ مثل پشت پا، اولین نشانه های این اختلال گرمایی است. این گرفتگی ممکن است بعد از سپری شدن یک فعالیت شدید بدنی و ساعت ها بعد از تکمیل فعالیت های بدنی رخ دهد. در بسکمک مواقع، ماهیچه هایی که از قبل دچار حادثه شده اند بیش از دیگر ماهیچه ها درگیر این اختلال گرمایی می شوند.
چطور گرفتگی عضلانی بر اثر گرما را تشخیص دهیم؟
در مورد گرفتگی عضلات در گرما، تشخیص آن مثل دیگر اختلالات سلامتی باید بر اساس بررسی سابقه بیماری های فرد انجام شود. در این مواقع، محیطی که فرد در آن قرار گرفته است باید مورد سوال قرار گیرد. اینکه محیط گرم بوده یا نه، تعریق بدن اجرا شده یا خیر، فعالیت بدنی در چه حد و تا چه مدت زمانی انجام می شده است، یا آیا بدن فرد، به میزان کافی هیدراته بوده و آب مصرف شده است یا خیر.
بعد از دریافت پاسخ از فرد دچار کرامپ گرمایی، نوبت به معاینه فیزیکی بدن می رسد. این افراد ممکن است دچار خشکی بدن در ناحیه دهان و زبان شوند. همچنین با کمبود عرق زیر بغل و کشاله ران و کاهش تولید ادرار روبرو شده باشند. علاوه بر این ها بررسی دیگر علایم حیاتی مثل فشار خون پایین و ضربان قلب تند می تواند به تشخیص این بیماری کمک کند.
توجه به رنگ ادرار هم می تواند یکی دیگر از راه های تشخیص گرفتگی عضلات در گرما باشد. وقتی بدن خشک می شود، کلیه ها آب را حفظ می کنند. در نتیجه بوی ادرار، تند و رنگ آن زرد خواهد شد. اما اگر آب کافی در بدن وجود داشته باشد، رنگ ادرار باید روشن باشد.
روش های پیشگیری از گرفتگی عضلات بر اثر گرما
همیشه بهتر است قبل از ابتلا به یک بیماری، در مورد آن اطلاعات لازم را کسب تا از بروز آن پیشگیری کنید. در این موارد به دستورالعمل های زیر دقت کنید:
*تا جای ممکن سعی کنید از کار کردن یا ورزش و فعالیت سنگین در ساعات گرم روز خودداری کنید.
* اگر به هر دلیلی مجبور هستید که برای مدت طولانی در آب و هوای گرم فعالیت کنید و بدنتان باید به این هوا عادت کنید، میزان زیادی مایعات بنوشید.
* در صورتی که قرار است فعالیت بدنی تان به مدت طولانی ادامه داشته باشد، لباس های خنک بپوشید تا تا جای ممکن از کلاه و استفاده کنید.
*لباس هایی بپوشید که عمل تعریق بدنتان به راحتی در آن انجام شود.
* در هر زمان که ممکن است در منطقه ها خنک و سایه دار استراحت و نفسی تازه کنید.
درمان گرفتگی عضلات در گرما
اگر به هر دلیلی به گرفتگی عضلات در گرما مبتلا شدید، پیش از این که عوارض آن جدی شود، کارهای زیر را انجام دهید:
*در اولین گام، فعالیت یا انجام ورزش را متوقف کنید.
*خود را به سایه یا یک جای خنک برسانید.
* آب یا نوشیدنی بخورید تا بدنتان هیدراته شود.
* ناحیه ای از بدنتان را که دچار گرفتگی شده است، به آرامی بکشید تا انقباض آن باز شود.
*در صورت ابتلا به گرمازدگی از استفاده کنید.
از قلم نیاندازید که سریعا نسبت به درمان این اختلال گرمایی اقدام کنید تا منجر به گرمازدگی و سکته گرمایی نشود. در مورد بیماران قلبی، از آنجایی که توانایی این افراد کمتر از افراد عادی و نرمال است، توصیه می شود که سریعا بیمار در محیط خنک قرار داده شود. لباس های او را کم کرده و بدنش را خنک کنید. نوشاندن آب به بیمار هم از اصول اولیه است.
گرفتگی عضلات در گرما چه عوارضی دارد؟
گرفتگی عضلات در گرما در صورت ادامه دار بودن ممکن است به شکل مزمن دربیاید. حتی در موارد شدید، در برخی افراد تعریق نرمال بدن متوقف شده و دمای بدن فرد بالا می رود. این موضوع منجر به ایجاد تب در بدن می شود. این شرایط به ویژه برای بیماران قلبی و عروقی خطرناک خواهد بود. در این افراد بروز سکته قلبی از شایع ترین خطرات سلامتی است.
گرفتگی عضلات با درمان های نسبتا ساده از جمله استراحت، هیدراته کردن بدن و حرکات کششی است. مهم است به یاد داشته باشید که گرفتگی عضلات در گرما، نشانه ی اولیه بیماری مرتبط با گرما است و ممکن است به شرایط جدی تر ناشی از گرمازدگی یا سکته گرمایی تبدیل شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
همان طور که گفته شد، خطرات و علائم گرمازدگی، سکته گرمایی و کرامپ یا گرفتگی عضلات در گرما مشابه و با هم مرتبط هستند. به این معنی که در صورت غفلت می توانند عوارض شدیدتری را در پی داشته باشند. در این مواقع، اگر روش های مقدماتی درمان مثل بردن فرد بیمار به جای خنک، کم کردن لباس ها، دادن آب و باد زدن فرد جواب نداد و گرفتگی عضلات قابل کنترل نبود، باید در پی مراقبت های پزشکی باشید.
سوالات متداول
در اثر گرفتگی عضلات در گرما، معمولا کدام ماهیچه ها اسپاسم می شوند؟
در این نوع گرفتگی، معمولا ماهیچه های بزرگ بدن مثل ماهیچه های پشت پا، ساق، کمر، شکم و بازو، دچار گرفتگی یا کرامپ گرمایی می شوند.
چرا عضلات بدن در اثر گرما دچار گرفتگی یا اسپاسم می شوند؟
به هم خوردن تعادل الکترولیت بدن، عدم توانایی بدن در کنترل عصبی و پایین آوردن میزان دمای بدن در اثر تعریق نامناسب، تهویه نامطلوب و گرمای بیش از حد بدن، باعث ایجاد گرفتگی عضلات در گرما می شود.
منبع: افق کوروش